Schreibung:
Erstdruck (1859) 〉〉 Erstdruck mit Übersetzung Orthographie Herrmann-Weber 〉〉
John Brinckman
Regenwere
Voerut foer Allens, wat ’ne Wirtschaft hett,
De nu droeg Were grar so noerig brukt,
As Wind ’ne Mael un as en Schip dat Wate –
Wenn sacht un flink denn Drupp an Druppen dalföllt,
So dicht tohop, as wir’n s’ in Garwen bunnen.
Swart is de Lucht, un dat’s en mächtig Schur,
Wat en mit Fog Landregen heten dörwt;
Dat höllt dre Dag un Nacht in enschen an,
De Kurrpitsch in de Buddel rönnt as dull,
De Pogg in ’t Glas, de will abslut nich stigen,
Un ’t oll dumm Wereglas dat föllt noch ümme –
Nich woar, dat ’s ok goa to vedretlich, is ’t nich?
Voerut foer Allens, wat sonn Wirtschaft hett.
En Ogenblick lett sacht de Sünn sick sen,
Man witt un matt süt s’ ut as Melk, de kest is,
As wir s’ elennig krank un harr koll Fewe,
Ründ ümmen Kopp ’n Kimmeldok sick ümdan
Un leg doa baben in ’n twesleprig Berr
Un harr sick doa bet aewe ’n Hals inwickelt
Un mücht vun Nicks un hel un goa Nicks weten.
Denn ens denn roegt sick baben doa de Dak
Un rullt sick ’rüm un dreigt un warwelt sick,
As ob de krank Sünn sick ens ’rümme smet,
Dat mit de Hitt kreg un wull blot sick stangeln.
Dat is de Wind, de wull woll, man he kann nich,
De kümmt so swack noch ümme ut Sürwest:
Wenn he mal tostött, is dat grar, as wenn
Sonn lütten Jung in sonn Sößschepelssack,
Den s’ aewe ’t Slet in ’t Backhus uphängt hew,
Un More waschen let, herin ens pust.
En kann nich sen en Vittel Wegs voer sick,
Un wenn en Middags baben uppen Barg,
Ründüm fri Rüm un apen Feld, ok stünn.
De Hoff, dat Dörp, de Landstrat is en Pütt,
De Wischen bi de Mael sünd all all blank,
Bet an er Burd de Grabens all all vull
Un kaen’ so flink dat Wate furt nich schaffen,
As dat vun baben kümmt. Ne, ’t is to trurig!
Doa is so vel to don, dat Enn is weg,
Dat Für brennt en hell up all tein Nagels,
Un sülst ’t Meßführen dat will nu nich mir.
Twe Foere steken fast all in ’n Lem
Bi ’n Bottebarg, wu de Wennacke liggt;
De Pir de damp un sen so blanking ut,
As wiren s’ hel un goa mit Tran awrewen;
De Knechts de hew er Foresäck ümdan
Sick üm er Schullern, ’t Wate leckt un drüppelt
Vun ’n Hot er as ’ne Rönn, un de oll Swep
Sülst will nich klappen mir.
Kik ens! doa hoppt
De dick Karlin de Dämm längs bi dat Vehus;
Er Schört hett s’ aewe ’n Kopp nam un er Röck
Bet an de Knekel hochup bunnen; kik ens!
Wu se doa henpatscht mit er schewen Ben
In de langschächtig Kirlssmerstewel, kik!
De foer er drallen Waren vel to knapp sünd;
De knipen er, man se hett noch mir Knipen:
De Rotten sünd doa achte in de Gat,
Dicht bi de Backaw un den Antenpol,
Un hew sick de dre besten Gössels stalen,
Un Gant un Gos de schrigen as verückt.
Wat wad Schultmore seggen, wenn se ’t markt!
De steit de Kopp sit gistern so nich recht;
Se hett na Fik all mit de Füllkell slan
Un Dürten mit er höltern Slarp all smeten,
Se schelt un schimpt un smitt so mit de Doeren,
De Schostein rokt, un Vare knurrt so vel,
Un den is ok Nicks, goa Nicks recht to maken.
De sinnt so vel un snackt in sick herin,
Un kann doch ken Minsch foer dat Were foer nich!
Na nu, vun Vare will wi man nicks seggen,
De hett sin Kopp so vull, dat de em düst;
Dat ’s in de Aust jo, un de Weit dotrip,
De Arwten de ligg’ all noch up er Swad, –
Wat de nu woll all kemt un utpalt sünd!
En mag doa Nicks mir hüren vun un weten.
Dat beten Timte dat is ok noch buten,
De Voermad doa was ok nich recht wat wussen,
De Wull wir aewe Joar dre Dale ringe,
Un de Awkat hett en Kaptal em künnigt –
Dat schall un moet he to Antoni schaffen,
Dat kost nu ok all werre ni Negozen!
Un liggt sonn ganze Last up en Poar Schullern,
Denn kriggt en sacht dat mit sonn Ungedur,
Denn wad en sacht ’n beten kettelhoarig,
Ick gloew, denn künn bi Mennigen dat voerkam,
De ’t süß ok grar nich mit ’n Düwel höllt –
Wenn dat denn grar so drapen müß un künn sick,
Wat de lew Gott em uppe Strat begegent
Un noch so oarig ok de Tit em boer, –
He bet ’t Schoendank drist manke Tän intwei,
Kreg ’t ok de Paste achteher to weten
Un nem em doafoer snurrig in de Bicht.
Ji wet jo, wu dat Nawe Bullern güng,
Oll Krischan Bulle – je, dunn lew he noch! –
Den ollen Bulle men ’k vun Hohen-Hagen –
De harr ’n goa to schoenen Rappslag buten,
Ne woare Pracht un Stat was ’t antosen,
De stünn so dicht, künn Has un Windhund drägen,
Un Mar un Eme harr em Nicks nich dan.
Foer dusend Dale sloeg he em nich weg,
Man blot dat En, he harr em nich veseket –
Wat schüll he ok! Sin Geld so weg to smiten!
Sit dörtig Joar was doa ken Hagel west,
De Se de let ken Hagel nich heraewe,
Dat der he nich, oll Buller was doa seke,
Dat müß he bete weten, doa sloeg em
Ken Are na, un sonn oll Premi, wen
Mag doa girn ’ran, wenn dat nich noerig deit.
Dunn ens na Disch – de Rapp de was meist rip –
Harr Krischan Bulle in sin Armstol legen,
Lurt uppe Müs doa ’n beten, as he ’t nennt,
De Ben lang utstreckt voer sick up ’n Schemel,
Sin Fru er siren Halsdok aewe ’n Kopp –
Denn dat was swol, un de oll Flegen stoeken –
Un droemt, wat Brokelmann dre Dale sößtein
Em boer foer ’n lütten Schepel Rostocksch Mat
Un, wenn tein Last dat würr, denn en mit anne
Dre dusend un drehunnet dörtig Dale.
Un doabi sagt he as ’ne duwwelt Brettsag,
De voer dre Pir un ’n boeken Kammrad geit;
Un doato snoew un pust he mankedörch,
As harr he in Rappswate aewenam sick,
Blot man vun wegen den kaptalen Bott
Un tovel Negenogen doato eten. –
Dunn rullt dat los up ens. As wenn sonn Schostein
Vun baben vun den baewelst Baen dal instörrt,
So ballert dat, so rastert dat un gnastert.
Up sprüng oll Bulle, rew sick mit de Düm
Sin beiden Ogen kloar un kek ut ’t Finste.
Weg was de Drom! Doa stünn dat pickenswart,
Doa günt den Se, un steg un steg un swüll,
As wull un müß dat aewe ’n Se ens ’raewe,
Grar up den Rappslag los. – Oll Bulle ’rut,
Sin nigen Hot sett in de Foart he up,
De hüng vun Sünndag her noch an den Rigel,
Un langt sin Handstock her sick ute Eck –
An den der buten he dat ni un ni nich.
Hen loep he na sin Rapp, un as he ankem,
Doa stünn dat Were grar em aewe ’n Kopp.
’Ran sust dat aewe ’n Se, as wenn de Düwel
Voerbi ’ne Kirch jagt ’s Abens voer Koarfridag
Un de grot Berklock grar den Festdag inlürrt.
Brun würr dunn Bulle, as sonn Gosber wad,
Wenn Gallen doa is. Dre grot Hagelslaten,
As Walnaet grot, de sloegen voer em dal.
Flink boert sin Handstock Bulle up un draugt,
As wull dat Were uppe Ster he pannen,
Un schreg: Ick segg, wu du di ’t ünnesteist,
So schall di furtst dat helle Dunnerwere!
Sü, Krischan Bulle bün ’k un mag sonn Spaß nich!
Ick wet nich, wu ick denn to bün kumpabel! –
Hen aewest güng de Hagel aewe ’n Rapp,
Grar as sonn stenern grot Schansewalz geit;
Dal güng de Rapp, as würr he ’rinne stampt,
As harr’n sick doa an tein Swadron Husoaren
Ründ üm sick sülst teinmal herüm ens swenkt,
Un voer em sloeg dat Were in de Boek,
Dat Spoen un Splerre üm sin Kopp em stoeben.
Oll Bulle aewest schreg: Man nich so hastig!
En spreckt en Wurt sacht foer sin Egendom!
Dat is en slichten Kirl, de dat nich deit
Un de sick All so ünbisehens hennimmt,
De is nich wirt, dat he wat hett un kriggt!
Un as de Storm em dunn sin Hot vun ’n Kopp ret,
Sin nigen Uenripen vun Hoete Hänsch,
Den Mandag he na Pingsten sick irst köfft harr,
Un doamit awschest aewe Stock un Sten
Grar in de Bek er alledepste Düp –
Kek he sick goa nich na em üm un brummt:
Na, wenn de Düwel de Trumpet irst hett,
Kann mintweg girn he ok dat Müntstück krigen;
Up gegen ’n Backaw hojant dat sick slicht!
Un wenn de lew Gott dat glik aewel nimmt,
Wenn en foer sin gor Sak en godes Wurt spreckt,
Je, denn – denn moet he sinen Willen hebben;
Denn kennt he aewest Krischan Bullern slicht –
Mein Jes’ ne ja! En seggt sacht ens sin Menung
Un woart sick denn ok grar nich voer sonn Wurt,
dat man so birt un noch ken Farken kriggt! -